Debrabs

Liefde betekent de diepe genegenheid voor, welgezindheid tot of toewijding voor een ander;

soms ook voor een dier, zaak of voorwerp.

De betekenissen die er aan gegeven worden zijn sterk cultureel en maatschappelijk geïnspireerd.

Vanuit de christelijke traditie geldt dat het enerzijds - als uiterste - een zichzelf opofferende en

een ander weldaden schenkende houding is (agape). Deze soort liefde richt zich op de behoeften

van de ander en zoekt wat het beste voor de ander is. In dat geval laat de liefde de ander de vrije

keus om die liefde te beantwoorden of niet. Dit soort liefde vraagt offers en hard werken voor

hen die daar naar streven. Echter voor de weinige mensen die volledig afstand hebben gedaan

van hun egoïsme is deze liefde een levende bron die geen inspanning meer vergt maar

vanzelfsprekend en natuurlijk is.

Anderzijds - als uiterste - kan het een egoïstische aantrekking zijn tot een persoon of voorwerp

waarbij die/dat ander als eigendom wordt beschouwd en men zelfs tot gewelddadigheden en

machtsmisbruik overgaat voor eigen genot.

De ruimere definitie van liefde is de onvoorwaardelijke liefde (Metta). Zij is het soort liefde dat

de andere persoon de volledige onvoorwaardelijke ruimte en vrijheid schept zichzelf te kunnen

zijn.

Liefde kan bijvoorbeeld een speciaal soort aantrekking tot een persoon of voorwerp zijn. Het is

dan een gevoel of emotie. In de sterkste vorm geeft het mensen de indruk dat ze zonder het

object van hun liefde niet meer verder kunnen in het leven, de indruk dat ze psychologisch

afhankelijk zijn van de aanwezigheid.

Liefde kan zich als charitas uiten, een schenking aan een goed doel. Charitas vindt voornamelijk

plaats op emotionele grond, gebaseerd op het graag willen helpen bij iets waar men emotioneel

betrokken bij is. Het kan echter ook op louter rationele grond gebaseerd zijn.

Men dient een onderscheid te maken tussen liefde en verliefdheid, dat een tijdelijke chemische

reactie is in de hersenen.

Beide fenomenen zijn wetenschappelijk adequaat verklaard. De term liefde verwijst naar relaties

tussen mensen onderling, tussen mensen en objecten, enzovoort. Liefdesrelaties worden

gekenmerkt door zekere gedragingen en gaan vaak gepaard met bepaalde emoties zoals seksuele

gevoelens, ontroering, welzijnsgevoel en combinaties hiervan. Het bestaan van die relaties kan

vrij gemakkelijk verklaard worden door het feit dat ze in het maatschappelijke functioneren een

belangrijke rol spelen. Bv. zonder de moederliefde zou het voortbestaan van kinderen veel

minder gegarandeerd zijn: de zorg voor het kroost komt daarom ook bij talloze diersoorten voor.

In de dierlijke wereld kunnen we liefde waarnemen zoals seksuele drift en nestverzorging.

Menselijke relaties zijn echter zo complex dat ze niet louter op hormonen te herleiden zijn.

Echter wel tot materiële processen, d.w.z. de wijze waarop mensen biologisch en psychologisch

geconstitueerd zijn. Liefde en ratio sluiten elkaar evenmin uit. De keuze van het voorwerp der

liefde kan onbewust of bewust gemaakt worden op basis van feitelijke overwegingen. Zo

beschouwt Fritz Heider, de psycholoog en grondlegger van de balanstheorie, in zijn "The

Psychology Of Interpersonal Relations" liefde als een positive liking relation tussen twee

personen, die een gemeenschappelijke betrokkenheid hebben tot een derde iets.

OBSESSIE

Een obsessie is dwangmatig denken, een geestestoestand waarin een persoon bezeten is van een

specifiek idee. Een persoon die ergens door geobsedeerd is, kan de gedachten niet uit zijn hoofd

zetten, hoewel hij dit meestal wel wil. Het dwangmatig denken leidt vaak tot dwanghandelingen,

ook wel compulsies genoemd.

Dit behoeft niet altijd pathologisch te zijn. Een obsessie die bij de normale gezonde mens

optreedt is meestal geen blijvende psychische gestoordheid. Is de obsessie wel blijvend, dan

spreekt men van een dwangverschijnsel.

Een bekende obsessie is stalken. Stalkers zijn geobsedeerd door een bepaald persoon en doen er

alles aan om bij deze persoon in de buurt te komen.

Stalking is het stelselmatig lastigvallen van een persoon, door die persoon te achtervolgen,

steeds op hinderlijke wijze contact op te nemen, en soms ook te bedreigen.

Het woord stalking komt van het Engelse woord to stalk, wat besluipen (meestal van wild)

betekent. Zowel in het Nederlands Wetboek van Strafrecht als in het Belgisch Strafwetboek

wordt het met belaging aangeduid (van het werkwoord belagen, in het nauw brengen).

Soms worden vaders die tegen de zin van hun ex-partners met hun kinderen in contact proberen

te komen, van stalking beschuldigd.

De daders van stalking zijn soms uit op wraak. Vaak wil de dader het slachtoffer in zijn greep

houden door het slachtoffer te bespieden of voortdurend angst aan te jagen. Dit komt vooral voor

na een afgebroken relatie. Meestal betreft het echter psychisch of emotioneel labiele mensen,

waarbij vaak een psychische stoornis of dwangmatig handelen in het spel is. Een stalker kan zich

een liefdesrelatie inbeelden, of kan een liefdesrelatie met zijn of haar slachtoffer achter de rug

hebben. In dit laatste geval is het vaak de laatste die de relatie heeft verbroken, wat de stalker

niet kan verwerken. Bij zowel ingebeelde als verleden liefdesrelaties denkt de stalker bij iedere

reactie van de gestalkte: "maar eigenlijk houdt hij/zij van mij". Bekende personen worden soms

het slachtoffer van stalkende 'fans'.